Risk sermayesinin hangi sektörlerde faaliyet gösteren Fintech’lere aktığını görmek; piyasada hangi finans sektörlerinin, bölgelerin ve belirli rakiplerin daha çok dikkat çektiğinin anlaşılmasına yardımcı olarak sektördeki oyuncuların stratejilerini oluşturmasında önemli rol oynamaktadır.

CB Insights tarafından yayınlanan “State of Fintech Q1’21 Report”; küresel Fintech yatırım trendlerinin bir özetini, sektör bazında analizlerini ve çeyrek boyunca Fintech alanındaki önemli olayları sunmaktadır. Risk sermayesi destekli Fintech firmalarına yapılan sermaye yatırımlarını içeren bu rapor, aynı zamanda pazar tarafından hangi bankacılık ve finans segmentlerine öncelik verildiğine dair bir rehber görevi de görmektedir.

Bu yazımda, 2021 yılının ilk çeyreğinde risk sermayesi destekli küresel Fintech yatırımlarının öne çıkan başlıklarını ve sektörel yatırım eğilimlerini özetleyeceğim.

1. Öne Çıkan Başlıklar

1.1 Yatırımlarda Rekor

2021 yılının ilk üç ayında, risk sermayesi –Venture Capital- destekli Fintech firmaları dünya çapında toplam 614 işlemle 22,8 milyar dolar yatırım aldı. Böylece, 2021 yılının ilk çeyreği, Ant Group’un aldığı 14 milyar dolarlık yatırımı da içeren 2018 yılının ikinci çeyreğindeki rekoru kırarak şimdiye kadarki en yüksek risk sermayesi destekli Fintech yatırımı yapılan dönem oldu.

1.2 Mega Yatırım Turları

2021 yılının ilk çeyreğindeki yatırım turlarının 57’si 100 milyon doların üzerindeydi. Her biri 100 milyon doların üzerinde olan bu mega yatırım turları, 2021 yılının ilk çeyreğindeki toplam yatırımların %69’unu oluşturdu. Böylece, bir önceki çeyrekte 19,3 milyon dolar olan ortalama yatırım tutarı 37 milyon dolara yükseldi.

1.3 İşlem Sayılarında Küresel Artış

Afrika hariç tüm kıtalardaki risk sermayesi destekli Fintech işlem sayılarında artış gerçekleşti. Çeyreksel olarak %180’lik yatırım tutarı artışı ile Avrupa, en çok yatırım artışı gerçekleşen kıta oldu. 2020 yılının son çeyreğinde, Avrupa’daki işlem sayıları Asya’dakileri geçmişti. Avrupa’daki 151 işlem, Avrupa’nın bu çeyrekte de Asya’nın önünde kalmasını sağladı. Avrupa’da dikkat çeken bir diğer önemli gelişme, toplam fonlamanın %68’ini mega yatırım turlarının oluşturması oldu.

1.4 Çıkışlarda Yeni Zirve

 2021 yılının ilk çeyreği, sadece toplam yatırım tutarının ve işlem sayısının değil, küresel Fintech ekosistemi için en önemli göstergelerden biri olan çıkışların da rekor kırdığı bir dönem oldu. Risk sermayesi destekli Fintech firmalarında 11 halka arz ve 67 birleşme (duyurulmuş ancak henüz tamamlanmamış anlaşmalar dahil) gerçekleşti. Bunların çoğu, Bakkt, SoFi, MoneyLion ve eToro dahil olmak üzere Birleşme Amaçlı Ortaklıklarla (SPAC) gerçekleşti.

2. Yatırım Eğilimlerine Sektörel Bakış

Risk sermayesi destekli küresel Fintech sermaye yatırımlarının ve işlem sayılarının toplamına baktığımızda, 2021 yılının ilk çeyreği şimdiye kadarki en yüksek değerlere sahip olan dönemdir. Sektörel olarak baktığımızda ise her sektöre yapılan yatırımlardaki artışın benzer olmadığını ve işlem sayısı bakımından bazı sektörlerde bir önceki çeyreğe göre düşüş olduğunu görmekteyiz.

2021 yılının ilk çeyreğinde risk sermayesi destekli Fintech firmalarına yapılan yatırımların rekor seviyeye gelmesine en çok katkı sağlayan sektörler: Sermaye Piyasaları, Ödemeler ve Varlık Yönetimi olurken, işlem sayılarındaki artışta en çok katkı sağlayan sektörler: Ödemeler, Borçlanma ve Sigorta sektörleri oldu. Bununla beraber, Sermaye Piyasaları ve Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler (KOBİ) sektörlerinde işlem sayıları 2020 yılının son çeyreğinden daha az gerçekleşti.

2.1 Sermaye Piyasası

Sermaye piyasalarında alış-satış ve analiz platformu sunan, finansal kuruluşlar için altyapı sağlayan Fintech’lerin aldığı yatırımlar %250 artarak 8 milyar dolara yükselirken; işlem sayıları %4 azalarak 78’e geriledi. Böylece, en fazla yatırım alan sektör olurken işlem sayısı bakımından ise işlem sayısı azalan iki sektörden biri oldu. Varlık yönetimi sektöründe olduğu gibi sermaye piyasaları sektöründe de mega-yatırım turları toplam fonlamanın %80’inden fazlasını oluşturdu.

2.2 Ödemeler

Ödemeler, dijital cüzdan ve para transferi alanlarında faaliyet gösteren Fintech’lerin aldığı yatırımlar 2020 yılının son çeyreğine göre %188 artarak 6 milyar dolara; işlem sayıları %50 artarak 114’e yükseldi. Böylece, hem işlem sayıları hem de yatırım tutarı sıralamasında ikinci sırada yer alan sektör oldu.  Buna ek olarak, toplam yatırım tutarının %75’ini 18 mega yatırım turu oluşturdu.

2.3 Varlık Yönetimi

Dijital yatırım platformları ve varlık yönetimi alanında faaliyet gösteren fintech’lerin aldığı yatırımlar %560 artarak 5,4 milyar dolara, işlem sayıları %27 artarak 81’e yükseldi. Böylece, yatırımlardaki artışı yüzdesel olarak en yüksek olan sektör olurken aynı zamanda en fazla yatırım alan üçüncü sektör oldu. Bu sektörde faaliyet gösteren Fintech firmalarına yapılan toplam 5,4 milyar doların yaklaşık %63’ünü Robinhood’un aldığı 3,4 milyar dolarlık yatırım oluşturmaktadır. Robinhood’un aldığı bu devasa yatırımını göz ardı ettiğimizde, bu alanda faaliyet gösteren Fintech firmalarına yapılan yatırımlardaki artış çeyreksel olarak %147’dir. 2021 yılının ilk üç ayında bu sektördeki firmalar için gerçekleşen 8 mega yatırım turu, bu sektörde faaliyet gösteren Fintech’lere yapılan toplam yatırımların %83’ünü oluşturdu.

2.4 Borçlanma

Bireysel ve ticari borçlanma için yeni çözümler sunan Fintech’lerin aldığı yatırımlar %203 artarak 4 milyar dolara, işlem sayıları %96 artarak 102’ye yükseldi. Böylece, Borçlanma sektörü işlem sayısı yüzdesel olarak en çok artan sektör olurken işlem sayısı en yüksek olan ikinci sektör olmuş oldu. Bununla birlikte, Mega-yatırım turlarının sayısı 8’e yükselerek, 2019 yılının 2. çeyreğinden itibaren en yüksek seviyesine ulaştı.

2.5 KOBİ

Küçük ve orta ölçekli işletmelere (KOBİ) çözümler sunan Fintech’lerin aldığı yatırımlar %154 artarak 3,4 milyar dolara yükselirken, son iki çeyrektir düşen işlem sayıları 2021 yılının ilk çeyreğinde %21 azalarak 44’e geriledi. Böylece hem işlem sayısı en çok azalan, hem de en az işlem gerçekleşen Fintech sektörü oldu.

2.6 Bankacılık

Bankacılık sektörünü dijitalleştiren Fintech’lerin aldığı toplam yatırımlar 2020 yılının son çeyreğine göre %25 artarak 3,2 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları %12 azalarak 65’e geriledi. Böylece işlem sayıları 2019 yılının son çeyreğinden itibaren ilk kez düşmüş oldu.

2.7 Gayrimenkul

Gayrimenkul finansmanı ve gayrimenkul alım-satım işlemlerinin dijitalleşmesi alanlarında faaliyet gösteren Fintech’lerin aldığı yatırımlar %29 artarak 2,4 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları %9 azalarak 74’e geriledi. Böylece, toplam yatırım tutarı en az olan sektör oldu.

2.8 Sigorta

Sigorta alanında faaliyet gösteren Fintech’lerin aldığı yatırımlar sadece %12 artarak 2,3 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları %5 azalarak 92’ye geriledi. İşlem sayısındaki azalmaya rağmen işlem sayısı en yüksek üçüncü sektör oldu. Yatırım tutarındaki oransal artış açısından diğer sektörlerle karşılaştırdığımızda ise, sigorta sektörü 2020 yılı son çeyreğine göre en az artış gerçekleşen sektör oldu. Tüm sektörlerde mega yatırım turlarının sektördeki toplam Fintech yatırımlarının %50’sinden fazlasını oluştururken, sigorta sektörü mega yatırım turlarının bu çeyrekte toplam fonlamanın %50’sinden azını temsil ettiği tek Fintech sektörü oldu.

Kaynak: State of Fintech Q1’21 Report: Investment & Sector Trends to Watch – CB Insights