Risk sermayesinin hangi sektörlerde faaliyet gösteren fintech’lere aktığını görmek ve tahlil etmek; fintech’lerden yatırımcılara, bankalardan araştırmacılara kadar birçok oyuncunun stratejilerini oluşturmasında önemli rol oynamakta.
CB Insight her çeyrek küresel fintech yatırım ve sektörel eğilimlerini ortalama 80 sayfalık detaylı bir rapor halinde yayınlamakta. Son olarak yayınlanan “State of Fintech Q2’21 Report: Investment & Sector Trends to Watch” raporunu sizler için özetledim.
1. Öne Çıkan Başlıklar
Sektörel incelemeden önce fintech’leri: toplam yatırım tutarları, işlem sayıları, mega yatırım turları ve çıkışlar olarak 4 ana başlıkta ele alalım.
2021 yılının ilk çeyreğinde kırılan rekorlar ikinci çeyrekte yenilendi.
1.1 Yatırımlar
Risk Sermayesi Destekli Küresel Fintech Yatırımları, 2018’2.Ç-2021’2.Ç
Grafik: State of Fintech Q1’21 Report – CB Insights
2021 yılının ikinci çeyreğinde risk sermayesi destekli fintech firmaları dünya çapında 657 işlemle 30,8 milyar dolar yatırım alarak bir önceki çeyrekteki yatırım rekorunu kırmış oldu.
Toplam yatırımlarda yeni rekor
Hatırlayacak olursak, 1. çeyrekte Robinhood’a 3.4 milyar dolar yatırım yapılmıştı. 1. çeyrekten farklı olarak 2. çeyrekte bir fintech’e bu büyüklükte yatırım yapılmadı.
1.2 Mega Yatırım Turları
100 milyon doların üzerinde gerçekleşen yatırım turlarının sayısı 88’e yükselerek rekor seviyeye ulaştı. Ancak, toplam yatırımlarda da paralel bir artış olması sebebiyle mega yatırımların toplam yatırımlar içindeki payı sabit kaldı. Mega yatırımların artmasıyla 1. çeyrekte 37 milyon dolar olan ortalama işlem büyüklüğü %28 artarak 47 milyon dolara yükseldi.
Mega yatırım turlarında yeni rekor
Risk Sermayesi Destekli Küresel Mega ($100M+) Fintech Yatırım Turları, 2018’2.Ç – 2021’2.Ç
Grafik: State of Fintech Q1’21 Report – CB Insights
1.3 İşlem Sayıları
Toplam yatırımlar ve mega yatırım turlarının sayısı gibi işlem sayıları da yukarı yönlü hareket etmeye devam ediyor. Her ne kadar 2021 yılının ilk çeyreğindeki kadar yüksek bir artış olmasa da geçtiğimiz dönemde 657 işlem gerçekleşti.
Risk Sermayesi Destekli Küresel Fintech İşlem Sayıları, 2018’2.Ç – 2021’2.Ç
Grafik: State of Fintech Q1’21 Report – CB Insights
Bölgesel olarak baktığımızda, Güney Amerika hem işlem sayıları hem de yatırım tutarı açısından en hızlı yükselen bölge oldu. Güney Amerika menşeili fintech’lere yapılan yatırımlar %153 artarken işlem sayıları %52 arttı. Kuzey Amerika’da ve Avusturalya’da da işlem sayıları artış gösterirken; Asya’da, Avrupa’da ve Afrika’da işlem sayıları azaldı.
1.4 Çıkışlar
Risk sermayesi destekli fintech firmalarından duyurusu yapılan ancak gerçekleşmeyenler dahil toplam 19 çıkış oldu. Bunların önemli bir kısmını, geleneksel halka arzlara ek olarak giderek daha popüler olan, birleşme amaçlı ortaklıklar oluşturdu. Bu çeyrekte Grab, Better.com, Dave ve Acorns, birleşme amaçlı ortaklık yoluyla halka açılma planlarını açıkladı.
2. Yatırım Eğilimlerine Sektörel Bakış
Hemen hemen tüm fintech sektörlerinin aldığı yatırımlar bu dönemde de arttı. Sermaye piyasaları ve varlık sektörlerinin aldığı yatırımlar ise azaldı.
Grafik: Sami Poyraz
8 milyar dolar yatırım ile ödemeler, 6,9 milyar dolar ile borçlanma ve 5,9 milyar dolar yatırım ile KOBİ fintech’leri en fazla yatırım alan sektörler oldu. Bir önceki döneme göre en çok artış gerçekleşen sektörler ise sigorta (%79), borçlanma (%76) ve bankacılık (%43) oldu.
En fazla yatırım alan sektörler: Ödemeler, Borçlanma, KOBİ
İşlem sayıları olarak baktığımızda; 126 işlem ile borçlanma, 121 işlem ile sigorta ve 119 işlem ile bankacılık en fazla işlem gerçekleşen sektörler olurken bankacılık (%59), KOBİ (%47) ve borçlanma (%19) işlem sayıları geçtiğimiz döneme göre en fazla artan sektörler oldu.
2.1 Ödemeler
Dijital cüzdan ve para transferi gibi ödemeler sektöründe faaliyet gösteren fintech’lerin aldığı yatırımlar 2021 yılının ilk çeyreğine göre %25 artarak 8 milyar doların üzerine çıkarken, işlem sayıları %5 azalarak 114’e geriledi. Böylece, en yüksek yatırım alan sektör oldu. Buna ek olarak, toplam yatırım tutarının %80’ini 24 mega yatırım turu oluşturdu.
2.2 Borçlanma
Bireysel ve ticari borçlanma için yeni çözümler sunan fintech’lerin aldığı yatırımlar %76 artarak 6,9 milyar dolara, işlem sayıları %19 artarak 126’ya yükseldi. Böylece, hem yatırım tutarı hem de toplam işlem sayısı en yüksek 2. sektör oldu. Bununla birlikte, mega yatırım turlarının sayısı iki kat artarak 16’ya yükseldi.
2.3 KOBİ
Küçük ve orta ölçekli işletmelere (KOBİ) çözümler sunmaya odaklanan fintech’lerin aldığı yatırımlar bir önceki dönemdeki artışa göre daha az olsa da yukarı yönlü devam etti. Yatırımlar %37 artarak 5,9 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları %47 artarak 85’e yükseldi.
2.4 Bankacılık
Bankacılık sektörünü dijitalleştiren fintech’lerin aldığı yatırımlar da işlem sayıları da bir önceki çeyrektekine göre daha fazla artarken, azalan işlem sayılarında artış meydana geldi. 2021 yılının ilk çeyreğine göre yatırımlar %43 artarak 5,9 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları %59 artarak 119’a yükseldi ve sektör için rekor oldu. Bununla birlikte, toplam yatırım tutarının %68’ini 16 mega yatırım turu oluşturdu.
2.5 Sermaye Piyasası
Sermaye piyasalarında alış – satış ve analiz platformu sunan finansal kuruluşlar için altyapı sağlayan fintech’lerin aldığı hem toplam yatırım tutarları hem de işlem sayıları azaldı. Bu sektördeki fintech’lere yapılan yatırımlar %45 azalarak 5,1 milyar dolara düşerken, işlem sayıları %10 azalarak 75’e geriledi. Böylece, yapılan yatırımlarda azalış gerçekleşen diğer bir sektör oldu. Yatırımlardaki %45’lik azalış 2. çeyrekteki en fazla düşüş yaşayan sektör olsa da 2020 yılının ikinci çeyreğinden itibaren en yüksek çeyrek oldu.
2.6. Sigorta
Sigortacılık alanında faaliyet gösteren fintech’lerin aldığı yatırımlar %79 artarak 4,4 milyar dolara yükselirken, işlem sayıları (121) yatay seyir izledi. Böylece, oransal olarak yatırımlarda en çok artış gerçekleşen sektör oldu. Ayrıca, mega yatırım turları toplam yatırım tutarları içindeki payı bu çeyrek %50’nin üzerine çıkarak %66’sını oluşturdu.
2.7 Varlık Yönetimi
Dijital yatırım platformları, kişisel finansman araçları ve varlık yönetimi alanında faaliyet gösteren fintech’lerin aldığı yatırımlar %21 azalarak 4,3 milyar dolar olurken, işlem sayıları (88) yatay seyir izledi. Böylece, aldığı yatırımlarda düşüş gerçekleşen iki sektörden biri oldu. Mega yatırım turu sayısı 12’ye yükselerek rekor kırdı ve toplam yatırımların %77’sini oluşturdu.
2.8 Gayrimenkul
Gayrimenkul finansmanı ve gayrimenkul alış – satış işlemlerinin dijitalleşmesi alanlarında faaliyet gösteren fintech’lerin aldığı yatırımlar %25 artarak 3,1 milyar dolara yükselmesine rağmen yatırım tutarı olarak en düşük seviyede kaldı. İşlem sayıları %20 azalarak 65’e geriledi ve işlem seviyeleri hem en çok azalan hem de az olan sektör oldu.
Kaynak: State of Fintech Q2’21 Report: Investment & Sector Trends to Watch – CB Insights
*Bir sonraki dönem verileri açıklandığında bir önceki dönem verileri güncellenebilmektedir. Bunun sebebi, önceki döneme ait bazı verilerin düzenleyici kuruluşlar veya fintech’ler tarafından rapor yayınlandıktan sonra iletilmesidir.