OKR ile Dijital Ürün Stratejinizi Tasarlayın

OKR ile dijital ürün stratejisini sıfırdan oluşturmak veya mevcut stratejisini yeniden inşa etmek isteyen ürün ekipleri için hedef belirleme sisteminin nasıl olması gerektiğini ve dikkat edilmesi gereken noktaları gelin beraber inceleyelim.

Görsel: Anastasia Petrova, Unsplash

Birçok farklı sektörden kurumun başarı sırrı olarak görülen OKR, ürün stratejisini en uygun hedefler ile zenginleştirerek belirsizlik halini ortadan kaldırır. Ürün ile pazarda fark yaratmayı sağlayan, takım içi dinamizmi ortaya çıkaran bu sistem, kültürü değişim için hazır olan dijital ürün ekiplerine yol gösterici olmaktadır.

OKR’lerin dönemlik birer iş listesi olmadıklarını, özel ilgi ve alaka gerektiren, dijital ürünlerin hızla büyüyerek pazarda söz sahibi olmasını sağlayacak hedefler olduğunu unutmayalım. Stratejik ürün yönetim aracı olarak OKR, şirket vizyonu ile uyum içerisinde bireylerin ürün geliştirme hızını kendi ölçtüğü ve değerlendirdiği bir süreç takip aracı ve büyük bir idealin parçası olarak değerlendirilmelidir. Peki OKR ile dijital ürün stratejimizi nasıl tasarlamayız?

Güçlü İletişim Kanalları İnşa Edin

Gerçekleştirmek için her gün çalıştığımız ürün hedeflerimizi neden senede bir kez ritüel haline gelmiş performans görüşmeleri ile hatırlamak zorundayız? Strateji dokümanları sadece hazırlanıp bir rafa kaldırılmak için mi var? Etkili bir geri besleme sistemi ile üzerinde çalıştığımız anahtar sonuçlarımız ve gerçekleştirmeye çalıştığımız hedeflerimizin karşılığı olan aktivitenin tamamlanmasından hemen sonra kısa bir değerlendirme görüşmesi yapabiliriz. Her gün bir adım daha yaklaştığımız hedeflerimiz için neden sene sonu performans toplantılarını beklemek yerine o gün şanslıysak yeni demlenmiş taze bir filtre kahve eşliğinde rahat bir görüşme yapmayalım?

Ürün Önceliklerini Belirleyin

Dijital ürün hedeflerine ulaşmak için önemli olan anahtar sonuçları, geleneksel performans göstergelerinin gölgesinde bırakamayız. Ürünü kilit öneme sahip sonuçlara ulaştırmayan, ürün stratejimizde yer alan ve ürün ekibi ile paydaşların uzlaştığı hedefler peşinde koşmamıza engel olan tüm sorulara karşı verilmesi gereken cevap kısa ve öz: “Hayır”. OKR ile ürün stratejisinde belirlenen hedefler ve bizi bu hedeflere götürecek olan kilit sonuçları belirlerken tüm göstergeleri takip etmenin büyüsüne kapılmadan önceliklere odaklanılmalıdır. OKR’ler not olarak değil ürüne yol gösteren bir kılavuz, ürün ekibinin kendisini değerlendirmesi için bir araç olarak değerlendirilmelidir.

Geliştirme ekiplerinin ürünlerine âşık olduğu durumları iş hayatında çoğu zaman gözlemleriz. Yetiştirip büyüttükleri ürünleri tam olarak benimsemişlerdir ve detaylarda boğulmaya hazırlardır. Her ne kadar yönetim tarafından ürünün benimsenmesi takdir edilse de durumun pazar içerisinde stratejik bir dezavantaja dönüşmesi de kaçınılmaz bir sonuç olabilir. Gerçekten fark yaratan, rekabet avantajı sağlayan, pazarın ihtiyacını karşılayan, müşteriyi anlayan ve müşterinin sorununu çözen bir ürün stratejisi için tüm ayrıntıları takip etmek yerine gerçekten önemli olana odaklanmak ayrıca anlam kazanmaktadır.

Olduğunuz Gibi Görünün, Göründüğünüz Gibi Olun

OKR üründen ne beklediğimiz ve geliştirme ekibinin buna nasıl katkı sağlayabileceğini net bir şekilde anlaması ile alakalıdır. Ürün için belirlenen hedefe dair motive olmak ancak ne yapılması gerektiği bilindiğinde hedefin gerçekleştirilmesi için çözüm yolları bulunabilmesine imkân tanır. Ürün yönetimi günün sonunda almak istediği sonuçları açık ve şeffaf bir şekilde ifade ettikten sonra bırakın ürün ekibi o sonuca nasıl ulaşacağına kendi karar versin. Çünkü anahtar sonuçları yakalamak ve planlanan hedefe ulaşmak ürün ekibinin uzun süredir aşina olduğu bir iştir ve sürecin nasıl şekilleneceğini yine en iyi onlar bilebilir. Hedefi gerçekleştirmek için çalışacak takımın OKR’lere inanması, tüm bu süreçlerin şeffaf ve açık olmasıyla mümkündür.

Ürün stratejisi ve yol haritası, ürün ekibi ve yönetim tarafından tüm paydaşların benimsediği, söz sahibi olduğu ve kolayca erişebildiği bir hedef takip aracı olarak konumlandırılır. İlerlemenin düzenli ölçülebilmesi, ekibin açık bir şekilde neyi nasıl yaptığını raporlaması; değerlendirme için net, yönetim için de hızlı sonuçlar veren bir araç olarak OKR’lerin kullanılabilmesini sağlar. Bu durumun kurum içi yatay hiyerarşik düzenle desteklenmesi, ürün stratejimizin uygulanabilirliğini ve otonomisini artırırken denetim için harcanacak eforu da düşürecektir.

OKR ile Ürünün Sınırlarını Zorlayın

Eğer hedeflerimizin %100’ünü tutturuyorsak ürün ekibinin tam performans göstermesinin önüne bir set çektiğimizi düşünebiliriz. Bu gibi durumlarda OKR’lerimize ait veri tek başına yeterince açıklayıcı olmayabilir. Hedefe ulaşma konusunda ne kadar başarılı olunduğu yoruma açıktır, iş yapış şekli ve kalite algısı anahtar sonuca dair daha doğru bir değerlendirme yapılmasını sağlayabilir. Uzak OKR’ler ürüne bir istikamet ve ilerlemeyi ölçmek için iyi bir gösterge olacaktır. Günün sonunda başlangıçtaki potansiyelinizi hafife aldığınızı düşündürtecek ulaşılmış hedefleriniz mutlaka olacaktır. İşin başında, sonrasında ekibinizle dönüp baktığınızda “Vay be” diyebileceğiniz hedefler koymalısınız. Sonunu düşünen kahraman olamazmış ama tabi siz yine de o kadar abartmayın.

Tutucu ve uzakları hedefleyen OKR sepeti ile %70’lik tamamlanma oranını başarı olarak değerlendirebiliriz. Bu gelişim oranı hangi risklerin alınabileceği, nelerin yapılmasına son verileceği, mevcut kaynakların nasıl kullanılacağı ve yeni kaynakların nasıl yaratılacağı hakkında belirli karar noktaları sağlayacaktır. Hata marjı ne kadar büyük ayrılabilirse agresif hedefler belirlemek de o kadar rahat olur. Ancak ürün ekipleri olarak sınırlı kaynağa sahibiz ve şirketin pazarlama stratejisine ve ürün yol haritasına sadık kalmamız gerektiği düşünüldüğünde hangi istikamette ilerlediğimizin apaçık belli olması hayati öneme sahiptir. Uzak hedefler belirlerken, takımın hedefin ulaşılabilir olduğuna inanmamasının ise yıkıcı sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır. İşte OKR’ler ile ürün sınırlarımızı, hedeflerin ve anahtar sonuçların belirlenmesinde detaylı, periyodik ve ürünle alakalı herkesin aktif katıldığı planlamalar ile zorlayabiliriz.

Hedeflerin tamamlanmasında ürün yönetimi %70’lik performansı başarılı kabul etse de ürün geliştirme sürecinde bir OKR’e bakıp %70’e razı olunması ve bunun başarı kabul edilmesi söz konusu olamaz. Tüm ürün ekibi özellikle OKR ulaşılabilir bir hedeften seçilmişse %100’e ulaşmak için çalışır. Herkes birlikte ve uyum içinde çalıştıktan sonra eğer ufak bir zaman farkı ile hedef tutturulabiliyorsa sorun yok diyebiliriz. Hedefler tutturulamadıysa odak yenilenir, agresif hedefler tekrar belirlenir, operasyonel verimlilik gözden geçirilir ve tekrar yola çıkılır.

Potansiyel Riskleri İnovatif Çözümlerle Yönetin

Riskler ne kadar fazla ise ilerlemeyi takip etmek de o kadar önem kazanmaktadır. Oluşabilecek sorunları tahmin etmek, açmazlardan geri dönmek, işler yürürken hedefleri güncellemek ve değiştirmek dinamik ve işletilebilir ürün stratejisi için gereklidir. Ürün yaşam döngüsünün devamı için yinelemekten ziyade yeniliğe ihtiyaç vardır. Bunun aksine, agresif hedeflerden yoksun tutucu bir hedef belirleme sistemi ise inovasyonun önündeki en büyük engellerden biridir. Yenilik hayati öneme sahiptir ve sürdürülebilir dijital bir ürün için olmazsa olmazlardandır.

Yeni Başlayanlar İçin

Görsel: Jukan Tateisi, Unsplash

OKR’ye bir giriş yapmak maksadıyla yöntemin genel hatlarına değinmek ve kapsamı belirlemek yerinde bir tercih olacaktır. Dijital ürün stratejisinin inşası için bir hedef belirleme aracı olarak OKR, bizler için rehber niteliği taşıyan bir araçtır. Bu yöntemi kullanarak ilk aşamada, hedeflerinizi “Ne?” sorusunun, anahtar sonuçlarınızı ise “Nasıl?” sorusunun cevabına göre planlayın. Hedef belirleme sürecini gerçek zamanlı, otomasyondan gelen veri ve rutin kontrollerle besleyin. Ürün stratejinizde uzun vadeli hedeflerinizi yıllık, sizi bu hedeflere yaklaştıracak kısa vadeli hedeflerinizi ise üç aylık periyotlarla planlayabilirsiniz.

Hedefler (Objectives) nitelik ve nicelik bakımından zenginleştirilebilir ve kısa, net, ölçülebilir 3 – 5 anahtar sonuç (Key Results) tarafından gerçekleştirilebilir olmalıdır. Eğer anahtar sonuçlarınızı gerçekleştirmenize rağmen hedeflerinize ulaşamıyorsanız yanlış yoldasınız demektir. Gelir, kullanıcı sayısı, teslim tarihi gibi göstergeleri anahtar sonuçlarınız için kullanabilirsiniz. Müşteri deneyimleriyle kazandığınız güncel verilerle beslenin ve OKR’ler ile dinamik ürün stratejinizi sürekli optimize etmeye devam edin. Zamanla daha gerçekçi sonuçlara ulaşacaksınız.

Dönüşüme yönetim ekibi ile başlayabilirsiniz. Üst yönetim tarafından OKR ile dijital ürün stratejisinin yeniden inşa edilmesine sponsor olacak C-level bir yöneticinin olması sistemin işletilebilmesi ve benimsenmesi için kolaylaştırıcı olacaktır. Yöneticilerin sürece kendilerini adamaları ve bağlı kalmaları gereklidir. Öncelikli olarak üst yönetimin OKR’lere inanmasını ve onları benimsemesini bekleyin. Özellikle zorlayıcı bir OKR için ekibin yönetim tarafından benimsenmemiş hedefler peşinde koşmasını bekleyemezsiniz. OKR nüfuz sahibi sponsorlar ve yenilikçi takım kültürü ile üssel büyümenin anahtarı olabilir.

Ürünün Bugünü ve Yarını için OKR Sepetinizi Zenginleştirin

Ürününüz için belirleyeceğiniz OKR’lerin yaklaşık yarısı operasyonel gereksinimlerden ve üst yönetimin istekleriyle doğrudan uyumlu hedeflerden oluşturulmalıdır. Diğer yarısı için ise istek uyandıran ve zorlayıcı hedefler seçilebilir. Stratejik ürün yönetim aracı olarak OKR’lerin kullanılması; agresif hedefler belirlenmesini ve bunların çoğuna ulaşılmasını sağlarken aynı zamanda düzenli değerlendirmelerle başarı üzerine kafa yorulmasını ve daha sonra bu döngünün devamlılığını sağlar. Ekip içerisinde herkes doğuştan başarı kovalayan kişiler olmayabilir dolayısıyla uzak hedefler belirleyerek bu takım arkadaşlarımız da oyuna dahil edilebilir.

Geliştirme ekibinin kendi OKR’lerini belirleyebilmeleri için fırsatlar yaratın. Şirket hedefleri ile uyumlu ürün stratejisini sadece yönetim ekibinin belirlediği hedefler ile inşa etmek yerine ekibin gördüğü fırsatları OKR’lerine ekleyebilmesine imkân sağlayın. Böylece takım ürünü sahiplendiği gibi OKR’leri de sahiplenecektir.

Başarı Sağlayamadığınız Hedeflerinizden Tecrübe Kazanın

Ulaşılamaz hedefleriniz mi var? Eğer öyle ise nasıl daha gerçekçi ürün hedefleri edinebilirsiniz? Bu soruların cevaplarını paydaşlarınız ile gerçekleştireceğimiz periyodik toplantılarda tartışarak dinamik kontrol noktaları belirleyebilirsiniz.

Eğer bir OKR ile çalışmayı bırakacaksanız tüm ürün ekibinin bu durumdan haberdar olduğundan emin olmalısınız ve ekip olarak bu durumun üzerinde kafa yormalısınız. OKR’yi belirlerken hesaba neleri katmadığınızı, geçen sürede nelerin değiştiğini ve sürecin size neler öğrettiğini ortaya çıkarmaya çalışın. Kazandığınız deneyimi gelecek dönem için nasıl kullanabileceğinizi düşünün. Hedefleriniz için en iyi sonuca ulaşırken ürün ekibi ve yönetimi ile OKR’lerinizin defalarca üstünden geçmelisiniz. Kontrol sıklığınızı anın iş gereksinimlerine, beklenen sonuçlar ile uygulama arasındaki farka, ekip içi iletişimin kalitesine ve ekibin büyüklüğüne göre dinamik olarak ayarlayabilirsiniz. Kontrollerinizi aylık olarak gerçekleştirebilirsiniz, fakat hedefler ile ilgili görüşmelerinizi sürekli hale getirirseniz resmi toplantılara gerek bile kalmayabilir.

O zaman bu zorlayıcı ama bir o kadar da keyifli yolculukta kolaylıklar dilerim. Hala burada mısınız? Hadi başlayalım…